Aanbestedingsvormen

Wat zijn aanbestedingsvormen?

Met aanbestedingsvormen bedoelen we de verschillende manieren waarop een opdrachtgever (aanbestedende dienst) een opdracht in de markt kan zetten. Elke vorm heeft zijn eigen procedures, termijnen en eisen. De juiste keuze is belangrijk, want het bepaalt:

• Hoeveel concurrentie je hebt.

• Welke eisen er worden gesteld.

• Hoe lang het traject duurt.

Waarom bestaan er verschillende aanbestedingsvormen?

Aanbestedingsvormen zijn bedoeld om eerlijk, transparant en efficiënt in te kopen. Niet elke opdracht vraagt echter om dezelfde aanpak. Een groot infrastructureel project heeft bijvoorbeeld een heel ander traject dan het bestellen van kantoormeubilair.
De aanbestedingswet maakt daarom onderscheid tussen vormen op basis van:

• Waarde van de opdracht (boven of onder de Europese drempelwaarden)

• Type procedure (openbaar, niet-openbaar, onderhands, etc.)

• Specifieke sector (bijvoorbeeld werken, leveringen of diensten)

De belangrijkste aanbestedingsvormen

Elke aanbestedingsvorm heeft zijn eigen spelregels, termijnen en mate van concurrentie. Hieronder vind je de meest voorkomende aanbestedingsvormen, inclusief een korte uitleg en praktische tips om te bepalen wat ze voor jou als inschrijver betekenen.

1. Openbare aanbesteding

Iedereen mag inschrijven. De aanbestedende dienst publiceert de opdracht en stelt documenten beschikbaar voor alle geïnteresseerden. Kenmerken:

• Hoog aantal inschrijvers

• Volledig transparant

• Vaak bij opdrachten boven de Europese drempelwaarde

2. Niet-openbare aanbesteding

Alleen partijen die voldoen aan de selectiecriteria en zijn uitgenodigd, mogen inschrijven. Kenmerken:

• Twee fasen: selectie en gunning

• Minder concurrentie dan openbaar

• Sneller dan een openbare procedure

3. Onderhandse aanbesteding

De opdrachtgever nodigt rechtstreeks één of enkele partijen uit om een offerte te doen. Kenmerken:

• Snelle procedure

• Vaak bij lagere opdrachtwaarden

• Relatie en ervaring spelen een grote rol

4. Meervoudig onderhandse aanbesteding

Een tussenvorm: de opdrachtgever vraagt meerdere (meestal 3-5) partijen om een offerte. Kenmerken:

• Enkele concurrenten, maar geen open inschrijving

• Vaak voor opdrachten onder Europese drempelwaarden

• Bekende partijen hebben een voordeel.
  

Andere aanbestedingsvormen

Naast de gangbare vormen zijn er ook specifieke procedures voor bijzondere situaties. Bij een concurrentiegerichte dialoog overlegt de opdrachtgever eerst met geselecteerde partijen om samen tot de beste oplossing te komen. Een innovatiepartnerschap wordt gebruikt om nieuwe, nog niet bestaande oplossingen te ontwikkelen én in te kopen. Het dynamisch aankoopsysteem biedt leveranciers de mogelijkheid zich op elk moment in te schrijven, waarna opdrachten binnen dit systeem worden uitgevraagd.

Meer leren over aanbesteden?

Wil je weten hoe je succesvol inschrijft, ongeacht de aanbestedingsvorm? Bekijk dan ook:

• De basis van aanbesteden

• Selectiecriteria: Waar let de aanbestedende dienst op?

• Hoe schrijf je SMART in op een aanbesteding?